ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΗΘΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ
ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΗΣ ΕΛΑΣΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς, παρακολουθώντας με ανησυχία το περιβόητο θέμα της ελαστικής εργασίας, που δημιουργεί αναστάτωση και ανασφάλεια, ενημερώνει τους εργοδότες στον τομέα του εμπορίου για τις επιλογές και τις υποχρεώσεις τους, με την ισχύουσα νομοθεσία.
Σύμφωνα με το Ν. 3358/2005 (άρθρο 1), τις σχετικές ισχύουσες διατάξεις και την ΔΣΕ αρ. 1/1920, σήμερα στη χώρα μας ο ανώτατος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας είναι 48 ώρες. Ο χρόνος αυτός κατανέμεται σε 5 ημέρες (πενθήμερη εργασία). Στο εμπόριο ο συμβατικός χρόνος εργασίας σήμερα στο εμπόριο είναι 40 ώρες εβδομαδιαίος (δηλαδή 5 ημέρες Χ 8 ώρες).
Ο εργοδότης μπορεί να απασχολήσει τον εργαζόμενο από 1 ώρα την ημέρα επιπλέον, που χαρακτηρίζεται υπερεργασία με προσαύξηση 25%, χωρίς καμία διαδικασία. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα από το νόμο να τον απασχολήσει υπερωριακά επί 2 ώρες ημερησίως με προσαύξηση 50% κατόπιν έγκρισης από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και μέχρι 120 ώρες ετησίως.
Σύμφωνα με το παραπάνω σύστημα, μπορεί να φτάσει και τις 11 ώρες ημερησίως (8+1+2=11). Το πρόβλημα που δημιουργείται εν προκειμένω, είναι η καθυστέρηση έγκρισης από την Επιθεώρηση του σχετικού αιτήματος του εργοδότη.
Σχετικά με την διευθέτηση του χρόνου εργασίας που προβλέπεται στον παραπάνω νόμο (άρθρο 2) ισχύουν τα εξής:
α) Σε τετράμηνη βάση, όπου ύστερα από διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, μπορεί να συμφωνηθεί απασχόληση μέχρι 2 ώρες ημερησίως, πέραν του 8ωρου (όχι πέραν του 48ωρου) για μια περίοδο μέσα στο τετράμηνο. Στο ίδιο τετράμηνο οι ώρες αυτές επιστρέφονται στον εργαζόμενο υπό μορφή πρόσθετου ρεπό, ή με μειωμένο ωράριο εργασίας. Σε περίπτωση ασυμφωνίας των μερών, ο εργοδότης δικαιούται να προσφύγει στην αρμόδια «Επιτροπή Διευθέτησης Χρόνου Εργασίας», τον ΣΕΠΕ και
β) Σε 12μηνη βάση και μόνο με την συμφωνία των μερών μέχρι 256 ώρες, κατανεμημένες στην διάρκεια 32 εβδομάδων ετησίως. Στην περίπτωση αυτή, ο εργοδότης υποχρεούται να επιστρέψει τις ώρες αυτές εντός του ίδιου έτους με μορφή άδειας ή μειωμένου ωραρίου.
Σύμφωνα με το Ν. 2639/1998 προσδιορίζεται ο θεσμός της μερικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα ως σύστημα εργασίας με κοινή συμφωνία εργοδοτών και εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι που θα απασχοληθούν μερικώς από τις επιχειρήσεις υπογράφουν ατομική σύμβαση για ορισμένο ή αόριστο χρόνο εργασίας ημερήσιας ή εβδομαδιαίας, δεκαπενθήμερης ή μηνιαίας και η σχετική συμφωνία γνωστοποιείται στην επιθεώρηση εργασίας μέσα σε 8 ημέρες από την κατάρτισή της.
Οι αποδοχές των μερικώς απασχολουμένων δεν θα μπορεί να είναι κατώτερες από το αντίστοιχο ωρομίσθιο των απασχολουμένων με κανονικό ωράριο και θα δικαιούνται ετήσια άδεια και επίδομα αδείας, ανάλογες με τις αποδοχές τους, ενώ ο χρόνος της μερικής απασχόλησης συνυπολογίζεται ως χρόνος προϋπηρεσίας (8 ώρες εργασίας με μερική απασχόληση αντιστοιχούν σε μία ημέρα προϋπηρεσίας).
Αναφορικά με την διαθεσιμότητα των εργαζομένων, σύμφωνα με το Ν. 3198/1955 (άρθρο 10), ο εργοδότης σε περίπτωση περιορισμού της οικονομικής του δραστηριότητας, δικαιούται να θέσει τον εργαζόμενο σε διαθεσιμότητα για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει συνολικά τους τρεις μήνες ετησίως και αφού προηγηθεί έγγραφη και ατομική ειδοποίηση προς τον εργαζόμενο.
Κατά την διάρκεια της διαθεσιμότητας, ο εργοδότης καταβάλλει το ήμισυ των τακτικών αποδοχών του εργαζομένου, που υπολογίζονται στις αποδοχές των 2 τελευταίων μηνών.
Στο διάστημα αυτό, ο εργαζόμενος είναι ασφαλισμένος στο ΙΚΑ με εισφορές που αντιστοιχούν στις παραπάνω μειωμένες αποδοχές, ενώ δικαιούται από ΟΑΕΔ ειδικού επιδόματος, το οποίο ανέρχεται στο 10% του μέσου όρου τακτικών αποδοχών του, του τελευταίου τριμήνου.
Η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων εδώ και πολλά χρόνια προβλέπεται νομοθετικά και δεν κατανοούμε την σκοπιμότητα να αναπαράγεται το θέμα αυτό σε καθημερινή βάση και να καλλιεργείται επίμονα το δίλημμα : «Ελαστική εργασία ή απολύσεις, εβδομάδα 3 -4 ημερών ή απολύσεις, 6ωρο ή απολύσεις, μερική απασχόληση ή απολύσεις».
Ο Εμπορικός Σύλλογος Πειραιώς ξεκαθαρίζει, ότι καμία μικρή εμπορική επιχείρηση που απασχολεί 1 έως 10 άτομα προσωπικό δεν έχει εφαρμόσει μέχρι σήμερα την ελαστική εργασία, γιατί αφενός δεν έχει την πολυτέλεια να απασχολεί περισσότερους από έναν εργαζόμενο σε κάθε θέση και αφετέρου γιατί δεν το επεδίωξε.
Βιώνοντας την μεγαλύτερη οικονομική κρίση, οφείλουμε να πάρουμε αποφάσεις προς την κατεύθυνση της εργασιακής και κοινωνικής ειρήνης, αποφάσεις της σταθερής, πλήρους και ποιοτικής εργασίας, χωρίς να δημιουργούμε κλίμα ανασφάλειας στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Η προσωρινή ενεργοποίηση ενός προγράμματος για την συμπλήρωση του μειωμένου εισοδήματος των εργαζομένων και η θέσπιση κριτηρίων υπαγωγής των επιχειρήσεων σε αυτό, ενέχει το κίνδυνο της μαζικής συμμετοχής, με αμφισβητούμενα αποτελέσματα.
Πριν λοιπόν βιαστούμε να μετατρέψουμε την οικονομική κρίση σε εργασιακή κρίση, πρέπει να εξετάσουμε την ελαστική εργασία προσεκτικά και να μετρήσουμε σε αριθμούς τι ωφελείται ο εργοδότης, τι χάνει ο εργαζόμενος, τι στοιχίζει στα ασφαλιστικά ταμεία και πόσο θα μειώσει τελικά την κατανάλωση στην ελληνική αγορά.